Na lisampole tsa linama li ka bokelloa ho batho ba phetseng hantle ho ntšetsa pele tsoelo-pele ea bongaka?
Joang ho ba le teka-tekano lipakeng tsa merero ea mahlale, likotsi tse ka bang teng, le lithahasello tsa barupeluoa?
E le ho arabela pitso ea meriana e nepahetseng, bo-rasaense ba bang ba kliniki le ba motheo ba tlohetse ho hlahloba hore na ke mehato efe e sireletsehileng le e sebetsang ho bakuli ba bangata ho ea ho mokhoa o hloekisitsoeng haholoanyane o reretsoeng ho fumana phekolo e nepahetseng bakeng sa mokuli ea nepahetseng ka nako e nepahetseng. Khatelo-pele ea saense, eo qalong e neng e le lefapheng la oncology, e bontšitse hore lihlopha tsa bongaka li ka aroloa ka li-molecular intrinsic phenotypes, ka litsela tse fapaneng le likarabo tse fapaneng tsa phekolo. E le ho hlalosa litšobotsi tsa mefuta e fapaneng ea lisele le likarolo tsa pathological, bo-rasaense ba thehile limmapa tsa lisele.
E le ho ntšetsa pele lipatlisiso tsa lefu la liphio, Setsi sa Sechaba sa lefu la tsoekere le Digestive and Kidney Diseases (NIDDK) se ile sa tšoara lithupelo ka 2017 Ba tlileng kopanong ba ne ba kenyelletsa bo-rasaense ba motheo, litsebi tsa nephrologists, balaoli ba federal, litulo tsa Institutional Review Board (IRB), mohlomong le ho bohlokoa ka ho fetisisa, bakuli. Litho tsa semina li ile tsa buisana ka boleng ba saense le ho amoheloa ke melao ea boitšoaro ea li-biopsies tsa liphio ho batho ba sa li hlokeng tlhokomelong ea bongaka hobane ba na le kotsi e nyane empa e hlakile ea lefu. Mekhoa ea mehleng ea kajeno ea "omics" (mekhoa ea ho etsa lipatlisiso tsa limolek'hule e kang genomics, epigenomics, proteomics, le metabolomics) e ka sebelisoa ho hlahloba lisele ho hlakisa litsela tsa mafu tse neng li sa tsejoe pele le ho khetholla lipakane tse ka 'nang tsa e-ba teng bakeng sa ho kenella ha lithethefatsi. Barupeluoa ba lumetse hore li-biopsies tsa liphio li amoheleha feela bakeng sa lipatlisiso, ha feela li lekanyelitsoe ho batho ba baholo ba fanang ka tumello, ba utloisisang likotsi 'me ba se na thahasello ea botho, hore boitsebiso bo fumanoeng bo sebelisetsoa ho ntlafatsa bophelo bo botle ba mokuli le tsebo ea saense, le hore sehlopha sa tlhahlobo, IRB, e lumella thuto.
Ka mor'a tlhahiso ena, ka Loetse 2017, morero oa KPMP o tšehelitsoeng ka lichelete ke NIDDK oa Kidney Precision Medicine (KPMP) o thehile libaka tse tšeletseng tsa khiro bakeng sa ho bokella lisele ho tsoa ho bakuli ba nang le lefu la liphio ba neng ba se na matšoao a tlhahlobo ea bongaka. Kakaretso ea li-biopsies tse 156 li entsoe nakong ea lilemo tse hlano tsa pele tsa thuto, ho kenyelletsa le 42 ho bakuli ba nang le kotsi e mpe ea liphio le 114 ho bakuli ba nang le lefu la liphio le sa foleng. Ha ho lefu le ileng la etsahala, 'me mathata a kenyelletsang ho tsoa mali a matšoao le asymptomatic a ne a lumellana le a hlalositsoeng libukeng le liforomo tsa tumello ea ho ithuta.
Patlisiso ea Omics e hlahisa potso ea bohlokoa ea mahlale: Lithane tse bokelloang ho tsoa ho bakuli ba nang le lefu ha li bapisoa le "tloaelehileng" le "referense" lithane tse kae? Potso ena ea saense le eona e hlahisa potso ea bohlokoa ea boitšoaro: Na hoa amoheleha ho nka lisampole tsa linama ho baithaopi ba phetseng hantle e le hore li ka bapisoa le lisampole tsa linama tsa mokuli? Potso ena ha e felle feela lipatlisisong tsa lefu la liphio. Ho bokella lithane tsa litšupiso tse phetseng hantle ho na le monyetla oa ho ntšetsa pele lipatlisiso mabapi le mefuta e mengata ea mafu. Empa likotsi tse amanang le ho bokella lisele tse tsoang lithong tse fapaneng lia fapana ho latela ho fumaneha ha lisele.
Nako ea poso: Nov-18-2023




